De politieke ontwikkeling is zorgwekkend. Elke bestuurder van bijvoorbeeld een pensioenfonds dient prudent en compliant te handelen. Prudent is het voorzichtig en zorgvuldig omgaan met belangen, compliant is het voldoen aan wet- en regelgeving. Bij afwijkingen grijpt een toezichthouder als de DNB in. We zien nu dat overheid zelf niet prudent en compliant handelt. Er is geen mechanisme om dit te corrigeren.
De kabinetten Rutte verwaarloosden de Rechtsstaat. De zwartlakkerij (en nu ook de witlakkerij) vierde hoogtij. Het vertrouwen tussen de machten is weg. De Regering informeerde het Parlement structureel onvoldoende. Zonder de beginselen van de Rechtsstaat is er geen Representatieve Democratie. De problemen van de Rechtsstaat zijn niet alleen door Mark Rutte en de VVD veroorzaakt. Het probleem is door het CDA vanaf 2001 (Balkenende) en 2007 (de Geus) geïntroduceerd met de vernieuwe belastingwetten en pensioen wetten.
Onverwachte uitgaven voor de heffingskortingen en problemen met de AOW en de pensioenfondsen waren het gevolg. Volksverzekeringen en heffingskortingen werden gesaldeerd. Er ontstond een wettelijke basis voor het niet prudent (voorzichtig en zorgvuldig omgaan met belangen) handelen door de Belastingdienst. De Belastingdienst handelt compliant (voldoen aan wet- en regelgeving). Maar is de Participatiewet prudent?
Onderstaande verlanglijst voor een Herstellend Regeerakkoord geeft mogelijkheden voor een nieuwe structuur van de Rechtsstaat en een vernieuwd respect voor de Grondwet. Soms lijken de voorgestelde uitgangspunten vanzelfsprekend, maar het recente politieke verleden toont dat regels, wetten en de Grondwet niet zo vanzelfsprekend zijn.
Herstel de Rechtsstaat.
Er moeten checks en balances komen om de Rechtsstaat te herstellen. Daarnaast dienen de wetgevende, de uitvoerende en de wetgevende machten de Grondwet en het Statuut der Nederlanden te respecteren op straffe van. Het te ontwikkelen beleid dient uit te gaan van de Grondwet. Een echte scheiding van machten brengt het vertrouwen tussen de machten terug.
Een Rechtsstaat is een staat waarin vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid voor de burger heel belangrijk zijn. Bovendien geniet de burger bescherming van zijn rechten en vrijheden, tegen medeburgers én tegen de overheid. De vrijheden omvatten onder meer de vrijheid van expressie en woord, de vrijheid om God te eren, de vrijheid van vrees en de vrijheid van gebrek.
De Wetgevende Macht.
Het Parlement vormt de Wetgevende Macht. ◦ Het Parlement controleert de Uitvoerende Macht. ◦ Ieder Kamerlid is vrij om te stemmen zonder last of ruggespraak. ◦ Elk handelen van de overheid moet een basis hebben in de wet. ◦ Wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toegepast. ◦ Elke burger moet eenvoudige toegang tot de wetten hebben. ◦ Iedere burger moet de wettelijke verantwoordelijkheden kunnen begrijpen. ◦ Elke landelijke wet en elk verdrag wordt getoetst aan de Grondwet. ◦ Er komt een Grondwettelijk Hof ter vervanging van de Raad van State.
De Uitvoerende Macht.
De Regering vormt de Uitvoerende Macht en het Bestuur van Nederland. ◦ De Regering bestuurt prudent (voorzichtig omgaan met belangen burger) ◦ De Regering bestuurt Nederland compliant (voldoen aan Wet- en Regelgeving) ◦ De Regering informeert het Parlement. ◦ Elke minister heeft de discretionaire bevoegdheid. ◦ De ministers leiden ministeries en lagere overheden. ◦ Overheden mogen geen straf of verbod opleggen.
De Rechterlijke Macht.
De rechter bepaalt of iemand zich aan de wet heeft gehouden of niet. ◦ Als iemand de wet heeft overtreden, dan kan de rechter een straf en/of een verbod opleggen. ◦ Rechters in Nederland mogen landelijke wetten niet toetsen aan de Grondwet. ◦ Landelijke wetten en verdragen worden getoetst door het Grondwettelijk Hof. ◦ Rechters gaan uit van de Nederlandse wetten en Internationale verdragen. ◦ De Rechterlijke Macht voert de “Rule of Law” uit. ◦ Iedere burger en immigrant zijn gelijk voor de wet. ◦ Rechters moeten onafhankelijk zijn. ◦ Iedereen is onschuldig totdat zijn of haar schuld bewezen is. ◦ Elke inwoner heeft recht op juridische bijstand.